تب در کودکان

چه هنگام تب کودکان میتواند نگرانکننده باشد؟
کودک از زمان بدنیا آمدن تا رسیدن به سنی که بتواند از خود مراقبت کند، نیاز به توجه بیشتری دارد و این موضوع حساسیت والدین را نسبت به سلامت کودک بیشتر می کند بطوری که بروز علائم نه چندان شدید هم میتواند برای پدر و مادر و اطرافیان نگرانکننده باشد. یکی از علائمی که بارها در طول زندگی کودک شاهد آن هستیم، تب است. تب دلایل مختلفی دارد اما متأسفانه در مواجه با آن طبق عادت دیرینه و اشتباه، والدین تمام تلاش خود را معطوف به از بین بردن آن میکنند و فراموش میکنند که علت تب بسیار مهمتر است تا از بین بردن آن.
با بروز تب والدین دچار نگرانی و اضطراب شده و آن را عاملی خطرناک می دانند. اما میتوان گفت که تب در کودکان همیشه خطرناک نیست. همانطور که بارها اشاره کردهایم، هنگامیکه یک عامل خارجی وارد بدن میشود، سیستم ایمنی بدن با آن مقابله کرده و بروز تب نشان دهنده این واکنش دفاعی بدن است. میکروبها در دمای بالا از بین میروند و تب خود میتواند عاملی برای از بین رفتن آنها باشد.
گاهی نداشتن آگاهی لازم و تجربه کافی، نگرانی والدین را بیشتر می کند مخصوصا در اولین تجربه فرزندداری و این نگرانی ها باعث اقداماتی اشتباه می شود. ما در این مقاله می خواهیم برای شما همراهان عزیز مجله از تب کودکان و شرایط تب های خطرناک بگوییم پس برای بالابردن آگاهی خود در این زمینه، ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.
دلایل تب در کودکان
عمده عفونتهایی که کودکان در معرض ابتلا به آن قرار دارند، دلیل ویروسی دارند و از شایعترین آنها میتوان به عفونت معده و سرماخوردگی اشاره کرد. اما بیماریهای دیگری هم هستند که باعث تب بالا می شوند مانند سرخک که تب چند روزه به دنبال دارد و پس از آن ظهور دانههای قرمز بر روی پوست. توصیه متخصصین بر این است که اگر شرایط عمومی کودک خوب است و تب متوسط دارد، یعنی دمای بدن زیر سی و نه درجه قرار دارد، بهتر است والدین کار خاصی را انجام ندهند و بگذارند این دوره و نبرد سیستم ایمنی بدن با عامل خارجی طی شود.
در هنگام بروز تب برای کودکان بالای سه ماه میتوانید از استامینوفن استفاده کنید و در کودکان بالای شش ماه با بروفن براحتی تب را پایین بیاورید. البته برخلاف چیزی که فکر میکنید، این داروها تب را از بین نمیبرند بلکه علائم تب را مخفی میکنند و برای این استفاده میشوند که تب کمی پایینتر آمده و کودک بتواند با شرایط راحتتر کنار بیاید. حتماً برای استفاده از داروها در کودکان از پزشک متخصص اطفال مشاوره بگیرید.

کمپرس یا پاشویه با آب ولرم
ممکن است تب بالا کودک را دچار استفراغ کند و این استفراغ ها نگذارند که داروهای مصرفی جذب بدن شود. در این شرایط باید کمی بدن کودک خنک شود و تب پایین بیاید تا بتواند دارو و مواد غذایی را مصرف کند. برای این کار میتوانید داخل تشت یا وان را با آب ولرم پر کنید و کودک را در آن قرار دهید یا اینکه با پارچهای لطیف بالاتنه، دستها، بازوها و پاهای او را نمدار کنید تا دمای بدن پایین بیاید.
اشتها و تب
تب یک از عواملی است که احساس گرسنگی را از بین میبرد و فرد تبدار میلی به خوردن غذا از خود نشان نمیدهد که این حالت در کودکان بیشتر است. از آنجایی که در این شرایط سیستم ایمنی بدن نیاز به تقویت دارد، نباید غذا خوردن کودک متوقف شود بلکه باید برای آنها غذاهایی سالم، کمحجم و مقوی در نظر گرفته شود تا بدن کودک تقویت شود.
مایعات را فراموش نکنید
هنگام تب با حرارتی که ایجاد می شود، بدن آب زیادی را به صورت عرق کردن از دست میدهد و کمآبی خود میتواند شرایط را بسیار سختتر و پیچیدهتر کند. پس بهتر است تا آنجاییکه ممکن است کودک تبدار آب بنوشد اگر کودک دچار اسهال یا استفراغ شده است دیگر مایعات عادی نمیتوانند کمککننده باشند و باید برای او از مایعات الکترولیت دار حاوی منیزیم، سدیم و پتاسیم استفاده کرد یا از ORS که برای مواقع اسهال به کودکان داده می شود. همچنین آبمیوهها در این شرایط مناسب هستند و اگر شدت اسهال و استفراغ و تب بالا بود، کودک با تجویز پزشک نیاز به استفاده از سرم دارد.
لباسهای کودک را کم کنید
اصولاً والدین کودکی که بیمار میشود و تب میکند، سعی میکنند لباس بیشتری را به او بپوشانند یا بر روی او لحاف و پتوی ضخیم تری بیندازند. اما لباسهای زیاد و رو اندازهای ضخیم میتواند حرارت را نگه دارد و به مراتب تب را افزایش دهد. درنتیجه توصیه میشود که کودکان تبدار، لباس کمتری بپوشند. بهتر است درجه دمای اتاق در شرایط تب کودک بر روی 24 درجه تنظیم شود. لباس نخی در این شرایط بسیار مناسب است و برای روانداز از یک پارچه نخی استفاده شود و به این صورت تب کودک زودتر پایین میآید.

قبل از مراجعه به پزشک این نکات را مورد توجه قرار دهید
سن کودک: هرچه سن کمتر باشد، تب میتواند نگرانکنندهتر باشد در موارد زیر نیاز است که حتماً به پزشک مراجعه کنید:
کودک زیر سه ماه با تب بالای 38 درجه
کودک سه تا شش ماه با تب بالای 38.5 درجه
کودک بالای شش ماه با تب بالای 39 درجه
مدت زمان تب: در رابطه با زمان تب در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
کودکان یک ماه تا یکسال تبهای بالای 38 درجه که بیشتر از یک روز طول بکشد.
کودک یک تا دو سال تبهای بالای 38 درجه ای که بیش از دو روز طول بکشد و کاهش پیدا نکند.
کودک بالای دو سال هنگامیکه تبهای بالای 38 درجه تا سه روز طول بکشد و بهبود پیدا نکند.
علائم دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرند
اگر کودک شما علائم زیر را همراه با تب داشت، حتماً به پزشک مراجعه کنید و دیگر منتظر زمان توصیه شده برای ارجاع به پزشک نمانید:
عفونت ادرار
عفونت گوش
اسهال بیش از چهار بار در روز
استفراغهای مکرر
سردرد شدید
گرفتگی عضلات گردن
درد در ناحیه گوش
گلودرد
تنگی نفس
احساس سستی و بیحالی
بروز دانههای قرمز پوستی
بروز علائم کمآبی بدن مانند نبود اشک یا کاهش آن و کم شدن ادرار
همچنین اگر کودک دچار بیماریهای جانبی مانند دیابت و آسم است، در صورت بروز تب بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید:
یبوست کودکان
کودک آزاری
ورزش نوزاد
اختلال شنوایی کودک
سیگار و نوزاد